ادبیات نظری تحقیق پیمانهای امنیتی، تاریخچه پیمانهای امنیتی در جهان و افغانستان
پیمانهای امنیتی
مقدمه
روابط بینالمللی چنان گسترده شده که همزیستی هیچ دولتی بدون در نظر گرفتن وضعیت سایر اعضای این جامعه میسر نخواهد بود . هیچ بازیگر بهتنهایی خود نمیتواند بر مشکلات موجود در عرصه روابط بینالملل ، مانند جنگ ، بنیادگرایی ، گسترش سلاحهای کشتارجمعی ، امنیت اقتصادی و انسانی ، فائق آید . هیچ دولت نمیتواند بدون اتحاد با سایر دولتها و بازیگران چون سازمانهای بینالمللی منافع خود را تأمین کند و یا به تأمین اطمینانبخش امنیت خود در برابر موانعی که محیط بینالمللی دارد ، اتکا کند . معادله فرصت و تهدید کشورها را به تصمیمگیری راهبردی ملزم میسازد . در این میان در پهلوی بهرهگیری از منافع ملی قدرت برای حصول به آرمانها و منابع حیاتی ملی ، منابع برون ملی قدرت نیز وجود دارند که هرچند خواهناخواه با منابع ملی قدرت ، عجین بوده و رابطه تنگاتنگ دارند . یکی از این امکانات و قواعد یا فرایندهای بازی در محیط بینالمللی در راستای صلح و امنیت بینالمللی « پیمانهای دفاعی - امنیتی » است . پیمانهای امنیتی - دفاعی به معاهداتی دو یا چندجانبه اطلاق میشود که میان دولتها و سازمانهای امنیتی ، به هدف همکاری امنیتی و دفاعی انعقاد مییابد .
انعقاد پیمانهای امنیتی و دفاعی میان دولتها موضوع جدید نیست ، بلکه ریشه در دوران باستان دارد . تمدنهای باستان چون یونان ، مصر و پارس ، استفاده از پیمانهای امنیتی و دفاعی ، برای کشورگشائی و دفاع از حاکمیت امپراتوریها ، مبارزه با شورشهای داخلی امر رایج و معمول بوده است . بعد از شکلگیری دولتهای مدرن در اروپا ، استفاده از پیمانهای امنیتی برای دفاع از سرزمین و گسترش حاکمیت این دولتها همچنان ادامه یافت . بعد از جنگ اول و دوم جهانی ، انعقاد پیمانهای دفاعی میان کشورها ، بهمنظور افزایش قدرت و گسترش نفوذ سیاسی و نظامی ، از سوی دو قدرت رقیب ایالاتمتحده آمریکا و اتحاد شوروی رشد چشمگیری داشت . فضای رقابتی ناشی از جنگ سرد بعد از 1945 میلادی باعث شده بود که این دو قدرت بزرگ به هدف کاهش نفوذ یکدیگر اقدام به انعقاد پیمانهای نظامی دوجانبه و چندجانبه با کشورهای مختلف نمایند . این پیمانها زمینه را برای توسعه و بلند بردن قدرت آنها در کشورهای مختلف فراهم میکردند . پیمانهای امنیتی و دفاعی بر ساختارهای حقوقی مثل معاهده استوارند . با تکیهبر این معاهدات ، کشورها درزمینه باهم تعهد به همکاری مینمایند . این پیمانها ، ماهیت تدافعی و تهاجمی داشته بهصورت دوجانبه و چندجانبه منعقد میشوند .
مبحث اول : مفهوم و الزامات شکلگیری پیمانهای امنیتی
گفتار اول : مفهوم و تعهدات پیمانهای امنیتی از منظر حقوقی
بررسی مفهوم پیمانهای امنیتی ازنظر حقوقی مستلزم بررسی مفهوم معاهدات است ، زیرا پیمانهای امنیتی نوعی از معاهدات بینالمللی به شمار رفته ، تابع قواعد و اصول حقوق بینالملل عمومی ، بهویژه حقوق معاهدات است . امروزه مفهوم عملی مناسبات دولتها در قالب عهدنامهها و معاهدات تجسم مییابد . سازمانهای عظیم بینالمللی ازجمله سازمان ملل متحد ، سازمانهای امنیتی – دفاعی مانند ناتو ، مبانی